Sytuacja polityczna
Sytuacja polityczna Swietego Panstwa Rzymskiego
narodu niemieckiego od XVI wieku charakteryzowala sie wyraznymi objawami upadku.
Zagrozenia z zewnatrz
Na polnocnym wschodzie Niemieckie Panstwo Krzyzackie musialo wykonywac dla krola polskiego powinnosc lennicza, ale zobowiazane bylo cesarzowi. Poniewaz doprowadzilo to do konfliktow, gdyz nie mozna sluzyc dwom panom, czesc Niemieckiego Panstwa Krzyzackiego zostala podbita przez Polske. Dzieki silnym staraniom nacjonalistycznym homogenia Europy zdobyla rozne terytoria. Przede wszystkim Francja i Hiszpania staly sie silnymi autonomicznymi narodami. Spor dotyczacy polityki zagranicznej cesarza Karola V z Francja podczas pierwszego dziesieciolecia reformacji, oslabil wewnetrzna wladze polityczna cesarza i dal szanse ustabilizowania sie reformacji..To samo dotyczylo sporu z nabierajacym sil Panstwem Tureckim. W 1453 zostal zdobyty Konstantynopol, to tylko czesc nadzwyczajnej sily Turkow. Po licznych podbojach w Azji Mniejszej Panstwo Tureckie rozszerzalo sie dalej na zachod. Obszar dolnego Dunaju (dzisiejsze Wegry), najwieksze czesci panstw nad Morzem Srodziemnym i Afryki Polnocnej zostaly podbite lub zostaly przynajmniej strefa kontaktu miedzy Turkami i cesarzem habsburskim.
Oslabienie wewnetrzne
W koncu rowniez zmieniajaca sie wewnetrzna sytuacja polityczna przyczynila sie do obrazu panstwa wpadajacego w kryzys. Pojednanie panstwa chrzescijanskiego bylo juz de facto rozwiazane przez trwajace przez wieki spory miedzy cesarzami i papiezami.
Reforma Maximiliana
Cesarz Maximilian probowal zatrzymac ten rozpad panstwa. Pierwszym punktem szczytowym tych wydarzen bylo utworzenie Rzadu Rzeszy w roku 1500, ktory skladal sie z 20 politykow. Do tejRady Panstwa nalezeli cesarz jako przewodniczacy z dwoma zastepcami dworu cesarskiego i 17 reprezentantow ksiazat i stanow. Cesarz Maximilian I., podczas ktorego panowania (1493-1519) zostaly przeprowadzone reformy, w historii zapisany jest jako ostatni rycerz wsrod cesarzy niemieckich i jako mecenas humanistow.Edykt Wormacki
Jednak dualis cesarz-ksiazeta trwal nadal. Wyrazne bylo to w tym, ze w 1521 cesarz (teraz cesarz Karol V) posiadal prawo nakladania edyktow. Przykladem jest Edykt Wormacki, ktory nalozono na Lutra. Luter byl wyjety spod prawa, tzn. kazdy mogl go zabic nie ponoszac za to kary.Wykonanie tego edyktu, ktory poza tym chcial polozyc rowniez kres kazdej formie rozszerzania sie Reformacji, uzalezniony byl jednak od zgody ksiazat. Poniewaz Rzad Rzeszy musial dokonac przeprowadzenia Edyktu Wormackiego, co jednak nie nastapilo, odraczano to z parlamentu na parlament. Na parlamencie w Speier w 1521 roku postanowiono, ze wladcy sami maja o tym zadecydowac.
Tak powstal obszar, w ktorym mogl sie szerzyc i przetrwac historyczny i teologiczny fenomen reformacji.
