Legendy o Lutrze: Przybicie tez

31. pazdziernik, A.D. 1517: Luter przybija, z odglosem mlotka, ktory rozlega sie na cala Europe, 95 tez na drzwi Kosciola Zamkowego w Lutherstadt Wittenberg: Zobaczyc mozemy to w wielu opisach, a czyn ten az do naszego stulecia uznaje sie za fakt autentyczny. Jest to obraz - jak zaden inny - ktory stal sie symbolem reformacji.

Uderzylo jak piorun, gdy w 1961 katolicki badacz Lutra Erwin Iserloh stwierdzil publicznie, ze przybicie tez nalezy do swiata lagend.
Jednak przytoczone fakty sa calkowicie oczywiste. Pierwszy pisemny opis tego wydarzenia jest autorstwa Philippa Melanchthona, ktory jednak nie mogl byc naocznym swiadkiem, poniewaz powolany zostal jako profesor na Uniwersytet Wittenberski dopiero w 1518 roku.
Opis ten ukazal sie tez dopiero po smierci Lutra; nie zostal przekazany zatem jego komentarz dot. 'prac z gwozdziami' w roku 1517.

Wlasciwie na drzwi Kosciola Zamkowego mialy byc regularnie umieszczane zapowiedzi do rozpraw naukowych, jednak nalezalo oczekiwac, ze publiczne umieszczenie tez bez reakcji ze strony biskupow oceniane bedzie jako czysta prowokacja przelozonych. Nie spodziewano sie tego po Lutrze, ktory chcial wlasciwie tylko zmienic niedomagania.

Nalezy rowniez zaznaczyc, ze w Wittenberg nie odbyla sie zadna publiczna dysputa na temat tez i takze (jeszcze) nie mozna bylo znalezc pierwodruku tez.

Pewne jest tylko: 31.10.1517 Luter pisze listy do swych przelozonych, w ktorych pietnuje praktyke handlu odpustami i napomina do usuniecia niedomagan. W listach zawarte byly 95 tezy, ktore sluzyc mialy jako podstawa do dysputy na ten temat.

Dzisiaj wiekszosc badaczy Lutra uwaza za udowodnione, ze w tym wspomnianym dniu nie uzyl mlotka, jednak obraz przybicia tez jest takze dzisiaj jeszcze jednym z najbardziej uzywanym w odniesieniu do Lutra, Reformacji i Lutherstadt Wittenberg.

Dzien Reformacji w Lutherstadt Wittenberg
Imprezy dnia 31.10.1997